Niedźwiedź brunatny
Niedźwiedzie brunatne to ssaki drapieżne. Żyją w puszczach i na zalesionych terenach górzystych. Zamieszkują północną Europę i Azję. Na świecie żyje ich obecnie około 200 tysięcy.
Niedźwiedzie brunatne żyją samotnie, łącząc się w pary podczas okresu godowego.
W Polsce występują w Tatrach i Beskidach, głównie w Bieszczadach i Beskidzie Niskim. Są chronione na obszarze całej Polski.
Jak sama nazwa wskazuje, ich sierść jest koloru ciemnobrązowego, choć niektóre okazy przybierają barwę nieco jaśniejszą. Gdy niedźwiedzie ruszają na polowanie, ich atutem jest potężna budowa i siła fizyczna. Pomimo dużej wagi są bardzo zwinne. W pozycji wyprostowanej mierzą od 1,8 do 3 metrów, osiągają wagę nawet do 800 kg i żyją około 20 lat.
Na zimę zapadają w sen. Wcześniej przygotowują sobie legowisko zwane gawrą, mieszczące się w rozpadlinie skalnej, wygrzebanej norze lub w leśnej gęstwinie. Podczas lżejszych zim sen może zostać przerwany. Długość snu związana jest również z wielkością zapasów tłuszczu zgromadzonych przez niedźwiedzia podczas intensywnego żerowania jesienią.
W zimie samica rodzi zwykle 2–3 młode, którymi opiekuje się aż do następnego miotu. Ciąża trwa 7-8 miesięcy. Młode są słabo owłosione i ślepe, ssą mleko matki przez 12-16 miesięcy. Podczas dojrzewania uczą się od matki wielu zachowań pomocnych w dalszym życiu, m.in. umiejętności polowania na ryby, z której słyną. Samica, która opiekuje się młodymi, bywa szczególnie niebezpieczna.
Niedźwiedzie są wszystkożerne. Żywią się nasionami, grzybami, dżdżownicami, ślimakami, jajami ptaków, chętnie zjadają miód, polują na zwierzynę leśną, łowią też ryby. Niedźwiedź napada na człowieka tylko, gdy jest drażniony lub zachęcony, np. przez karmienie.
